Cilt lekesi çeşitleri nelerdir? Cilt lekelerine nasıl engel olunur?

Herkes cildinin kusursuz ve pürüzsüz görünmesini hayal eder. Evde cilt bakımı yapmak ve en iyi cilt bakım malzemelerini kullanmak kusursuz cilde giden en önemli yolları oluşturur. Fakat cildimizde meydana gelen lekeler, kusursuz cildimize gölge düşürebiliyor. Yüzündeki lekelerin hangilerinin kalıcı, hangisinin geçici olduğunu biliyor musun? Daha doğru şöyle soralım; cildindeki farklı leke türlerini biliyor musun? Bütün lekeler aynı değil. Cildini daha iyi tanımak ve lekelerini keşfetmek için cilt lekesi rehberimizi dikkatlice okumalısın.

Leke çeşitleri nelerdir?

Yüzümüzdeki lekelerin hepsi birbirinin aynı olamaz. Güneş lekesi, yaşlılık lekesi veya sivilce lekesi gibi farklı noktaların sebepleri de farklıdır. Bazı lekeler vücudunda ters giden şeylerin olduğuna işaret gösterirken bazı lekeler ise tamamen güvenli ve geçici olabiliyor.

Yüzdeki lekeler koyu veya beyaz olabilir veya cilt pigmentasyonundaki bir değişiklik nedeniyle ortaya çıkabilir. Bunun sebebi vücudumuzdaki melanin seviyelerinin yüzün tek bir bölgesinde arması veya azalması. Cilt lekelerinin sebeplerini öğrendiğinde lekelerini tedavi etmek daha doğru olacak.

Yüzde hiperpigmentasyon

Hiperpigmentasyon, aşırı melanin üretiminden kaynaklanan bir cilt bölgesinin koyulaşması(leke) demek. Hiperpigmentasyon ciltte lekeler veya koyu alanlar şeklinde ortaya çıkar ve cilde düzensiz bir görünüm verir. 

Hiperpigmentasyon, çeşitleri: Lentigo (güneş lekeleri veya yaşlılık lekeleri), melazma (hormonal lekeler) veya iltihap sonrası lekeler (deri lezyonlarından sonra).

Hipopigmentasyon

Hipopigmentasyon, hiperpigmentasyonun tam tersidir ve ciltte melaninin azalması veya yokluğu nedeniyle oluşur. Hipopigmentasyonun neden olduğu lekeler beyazdır ve bazı istisnalar olmasına rağmen çoğu durumda sadece estetik olarak olumsuz etki bırakırlar, zararlı olmazlar.

Hipopigmentasyon çeşitleri: Pityriasis versicolor (kronik cilt enfeksiyonu), vitiligo (çok belirgin ve simetrik beyaz noktalar), perstasis alba (ciltten daha açık renkli yuvarlak izler) veya anemik ve hipokromik nevüs ( doğum lekesi).

Melazma

Malezma genellikle hormonal olduğu için kadınlarda geçici olarak ortaya çıkar. Çoğunlukla hamile kadınlarda ve  menopoz sırasında karşımıza çıkarlar. Genellikle yanaklarda, alın ve çenede düzensiz boyutta ve koyu renkte görülür.

Deride güneş lekeleri

UVA ışınlarına maruz kalmak ciltte lekelere neden olur. Güneş kremi kullanmamak, yüz gibi vücudun radyasyona en çok maruz kalan bölgelerinde güneş lekesi oluşumuna yol açar. Güneş lekeleri açık renkli olur ve daha çok çillere benzerler.

Ciltte yaşlılık lekeleri

Ciltteki yaşlılık lekeleri, hücreler yaşlandıkça ve melanin kaybettikçe cilt pigmentasyonundaki bozulmaya yanıt olarak oluşur. Yaşlılık lekeleri genellikle küçük ve açık kahverengidirler.

Çiller

Çok yaygındırlar ve mikro yaralanmalardan kaynaklanırlar. Çiller çoğunlukla çok açık tenli kişilerde ortaya çıkar ve hassas bir cildin belirtisi olur. Bu nedenle çilli ciltlerin UVA ışınlarından korunması önemlidir. Boyutları küçüklerdir ve yüzde konsantre görünürler

Benler

Benler melanin üreten hücreler olan melanositlerin birikiminden kaynaklanırlar. Çoğu durumda dairesel olmasına rağmen tonu koyu ve boyutu belirsiz bir şekilde değişebilirler. Genellikle sağlık için bir risk oluşturmasalar da, melanom derecesine ulaşmaması için benlerin gelişimini dikkatlice takip etmelisin.

Pitriazis Alba

Açık renkli lekeler olarak görülür ve genellikle koyu tenli kişilerde meydana gelir. Pitriazis Alba lekelerini üç aşamada gelişir. İlkinde oval lekeler pembe ve kaşıntılı olur, ikinci aşamada kurumaya başlar ve son olarak, doğal cilt tonu ile daha büyük bir kontrastla daha beyaz hale gelir. Bu lekeler zamanla solma eğiliminde olurlar, cildi düzenli olarak nemlendirerek daha kolay geçmesini sağlayabilirsin.

Vitiligo

Vitiligo lekeleri bir hastalığı temsil eder. Bunlar ciltte beyaz lekeler olarak görülür ve mutlak pigmentasyon yokluğundan kaynaklanır. Genellikle 40 yaşından önce vücudun bir veya birden fazla bölgesinde meydana gelir. Önemli bir rahatsızlık olmasa da bu lekeleri mutlaka güneşten korumalısın.

Çevresel faktörler cilt lekelerine neden olur mu?

Derideki lekelerin kökeni her birinin genetik bileşeninden kaynaklanabilir, ancak dermisin yaşam boyu bozulmasına katkıda bulunan başka dış faktörler de vardır. Güneş radyasyonu, tütün, sıcaklık, beslenme, stres, uykusuzluk ve kirlilik gibi sebepler de cilt lekelerine yol açabiliyor.

Yüzdeki lekelerle ilgili olarak güneş faktörü en çok karşımıza çıkan durumların başında geliyor. Güneş bize D vitamini sağlasa da, UVA ışınlarına aşırı maruz kalmak cildimizi yaşlandırdığı için çok zararlı olabiliyor ve hatta cilt kanserine yol açabiliyor. Bu nedenle, her gün ve güneşin güçlü olduğu zamanlarda güneş koruyucu kullanmak oldukça önemlidir. Böylece güneş lekelerinin oluşmasını önleyebilir ve cildini koruyabilirsin.

Diğer bir belirleyici faktör ise sıcaklık etkeni. Güneşin daha güçlü olduğu ve nemin daha fazla olduğu zamanlarda cilt daha fazla kurur, bu da yüzde ve güneşe en çok maruz kalan bölgelerde lekelere neden olabilir. Öte yandan yetersiz beslenme de belirli besinlerin eksikliğinden dolayı yüzde izlere yol açabilir.

Cildimizde bu lekelerin ortaya çıkmasında en belirleyici faktör tamamen hormonaldir ve bu da melazmaya yol açabilir. Sigara tüketimi, stres, uykusuzluk ve hava kirliliği, cildin yaşlanmasını doğrudan etkiler ancak yüzdeki lekelerin ana nedeni olamaz.

Ciltte lekeler nasıl önlenir?

UV ışınları ve hava kirliliği gibi kontrol edemediğimiz dış faktörler olsa da ciltte lekelerinden düzenli olarak cilt bakımı yapmanızı öneririz. Bu aşamada ilk olarak cilt tipini tanımalısın. Cildin yağlı mı yoksa kuru mu? Doğru cilt bakımı yapmak ve cilt tipine uygun ürünlerle cildini temizlemek cilt lekelerine karşı önlem almanı kolaylaştırır. Günlük cilt bakımını hem geceleri, hem de gündüzleri yapmalısın. Cildini önce derinlemesine temizle, daha sonra nemlendir.

Haftada bir veya iki kere peeling yapmak cildindeki ölü derilerin atılmasını sağlayacak ve cildinin yenilenmesine yardımcı olacak. Ve en önemlisi sakın sivilcelerini ve siyah noktalarını sıkma. Sivilce patlatmak cildinde kalıcı lekelere yol açabilir. Güneş lekelerinden korunmanın en önemli yolu yaz aylarında mutlaka güneş kremi kullanmak ve cildini bol bol nemlendirmek. Yaz aylarında herkesin SPF 50+ güneş kremi kullanmasını öneririz.