Uzmanından Tavsiyeler: Cilt Lekelerinin Bakımı ve Güneş Koruması

Son dönemde Instagram canlı yayınlarını yakın takibe alır olduk. Tabii ki biz de cildimize önem verdiğimiz için, cilt bakımı konusundaki canlı yayınları asla kaçırmıyoruz! Geçtiğimiz günlerde de SkinCeuticals Instagram hesabındaki Dermatolog Doktor Deniz Aykol ve SkinCeuticals İş Geliştirme Müdürü İzlem Özturgut Kıyak’ın, cilt lekelerinin bakımı konusundaki canlı yayınını ilgiyle izledik.

Cilt lekelerine ne iyi gelir, cilt lekeleri nasıl geçer gibi sorularımızın cevaplarını da bu canlı yayınla öğrenmiş olduk. Tabii canlı yayını izlerken boş durmadık, notlarımızı da aldık! Şimdi, bu özel canlı yayından notlarımızı seninle paylaşıyoruz! :) Videonun tamamına ise SkinCeuticals Instagram hesabındaki IGTV’den ulaşabilirsin! Aynı zamanda cilt lekelerin de dahil olmak üzere tüm cilt sorularını, buraya tıklayıp, SkinCeuticals’ın Ücretsiz Canlı Destek ve Canlı Video Destek hizmetinden yararlanabilirsin.

İzlem Özturgut Kıyak: Bugünkü konumuz lekeler. Öncelikle cilt lekeleri neden oluşur? Bunu öğrenmek isteriz.

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Leke denilince 2 gruba ayırabiliriz. Birincisine tedavisi daha kolay olan grup diyebiliriz. Bunlar akne lekeleri, önceden geçirilmiş deri lezyonlarının, egzamaların izleridir. Bu cilt lekelerinin tedavileri daha kolaydır. Ancak bizim, tedavisinde zorlandığımız, melazma, yani güneşe bağlı olan lekelerdir. Bu lekeler, melanin sentezi arttıkça, kişilerin alnında, yanaklarında, burun ve dudak üstünde çıkmaya başlayan lekelerdir. Özellikle güneşin etkisiyle de artar.

Güneşe bağlı oluşan cilt lekelerinin nedenleri arasında genetik yatkınlık, gebelik, hormonal bazı hastalıklar özellikle tiroid fonksiyon problemleri, hormonal ilaçları sayabiliriz. Tabii ki en önemli neden ise güneş ışınları. Melanin, cildimize renk veren bir maddedir. Melanosit dediğimiz hücreler de bunu sentezliyor. Neden sentezliyor? İşte, az önce saydığımız faktörlerle beraber sentezlenme kapasitesi artıyor, melanin birikimi oluşuyor. Böylece lekeler oluşuyor.

İzlem Özturgut Kıyak: Kışın lekeler açılır, bahar aylarının gelmesiyle lekeler koyulaşır diye bir düşünce var. Bunun hakkında ne düşünüyorsunuz?

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Güneşin UV ışınları melanin sentezini arttırıyor. Bu cilt lekelerinin seviyeleri vardır. Yüzeyel, derin ve ikisinin de bir arada görüldüğü çeşitleri vardır. Yüzeyel tip cilt lekeleri, gerçekten de kış aylarında açılabilir. Ancak derin cilt lekeleri, doğru tedavi uygulanmazsa, her geçen yıl tedavi geciktirilir, ihmal edilirse bu leke, zaman içinde derinin alt katmanlarına iner. Bu nedenle de tedaviye de cevap veremez hale gelebilir. Aynı zamanda kış aylarında da açılma yapmaz. İşte o zaman iş zorlaşır.

İzlem Özturgut Kıyak: Bu noktada lekelerin derinliği önemli değil mi? Yüzeyel mi, epidermal mi, dermal mi? Ya da lekelerin ne kadar eski olduğu da oldukça önemlidir diyebilir miyiz? Cilt lekeleri için ne yapmalı?

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Aslında güneş, belki de kontrol edebildiğimiz en önemli faktördür. Bu nedenle güneşten her zaman korunacağız. Leke rahatsızlığı ile gelen hastalarda genelde güneş koruyucu kullanmama durumu var. Bu konuda bilinçlenmek gerekiyor.

Aynı zamanda leke tedavisi çok çeşitlidir. Kişinin lekelerinin başladığı yıllar, çalışma koşulları çok önemlidir. Ayrıca her kişinin cilt leke tedavisi farklıdır. Ancak herkese önerdiğimiz tek bir konu var: güneş koruyucu kullanımı. Güneş koruması kullanmayan hastalarıma hiçbir tedaviyi başlatmıyorum. Bu nedenle güneş koruyucu kullandıktan sonra, tedaviyle de beraber lekelerinin açıldığını fark ettiklerinde alışkanlık kazanmış oluyorlar.

İzlem Özturgut Kıyak: Aslında güneş ışınlarından cildimizi korumak, yalnıca güneş ışığı değil gün ışınlarından da korumaktır. Gündüz, bulutlu havalarda da güneş ışınları vardır. Aynı zamanda araba kullanırken, evde, balkonda otururken de güneş ışınlarından etkileniyoruz.

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Çok doğru. Sizin yatkınlığınız olduğu sürece, güneş ışınları etkinleri cildinize etki edecektir. Özellikle cilt lekesine meyilli hastaların, çok daha özenli olması gerekir. Düzenli olarak güneş koruyucu kullanmaları gerekir.

İzlem Özturgut Kıyak: Güneş koruyuculardan bahsedelim biraz da. Güneş koruyucu çeşitleri nelerdir, güneş koruyucuları nasıl seçmemiz gerekir ve nasıl kullanmalıyız?

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Güneş koruyucuları, kimyasal ve fiziksel güneş koruyucular olarak 2 gruba ayırıyoruz. Kimyasal güneş koruyucular, güneşi absorbe ederek etkisini azaltır. Kullanımları çok kolaydır, pratiktir, sürdüğünüz zaman belli bile olmaz. Bir de fiziksel güneş koruyucular vardır. Bunlar, çinkooksit gibi, titanyum dioksit gibi içeriklere sahiptir. Bariyer gibi güneşi geri yansıtarak bizden uzak tutarlar. Yani aslında fiziksel güneş koruyucular oldukça etkili. Ancak ciltte beyaz iz bırakabiliyor. Bu nedenle günümüz teknolojisindeki güneş koruyucular, bu iki özelliği birleştiriyor.

Güneş koruyucu seçiminde, markasına, bilinilirliğine, arkasındaki bilimsel çalışmalar çok önemlidir. Aynı zamanda güneş koruyucular üzerinde SPF ibaresini görürüz. Cilt lekeleri olanlara en az 50 SPF güneş koruyucuları öneriyoruz.

SPF ne kadar yüksek olursa, cildimizi güneş ışınlarından o kadar iyi korur. Ancak bu koruma, UVB üzerinden bir korumayı tabir eder. UVB, cildimizde kızarıklığa, lekeye neden olur, kanserojen etkisi çok gibi görünür. Ancak UVA ışınları, etkisi daha zayıf olsa da, birikici etkisiyle zaman içinde daha etkilidir. Özellikle foto-yaşlanmaya sebep olur. Yani bu nedenle, üzerinde sadece SPF koruyucu olan bir güneş koruyucu yeterli değildir. Aynı zamanda UVA ışınlarına karşı da koruma yaptığını belirten bir ibarenin de olması gerekir.

Bunların dışında kullanılan miktar ve kullanım sıklığı da oldukça önemlidir. Santimetrekareye 2 miligram uygulanmalı. Yüz bölgesine uygulanırken, çay kaşığının 3’te 1’i kadar uygulanabilir. Ardından en az, yarım saat beklenmesi gerekir. Dışarı çıktıktan sonra, tabii bu suya temasımıza, terlememize ve cildimizin hassasiyetine bağlı olarak değişir ama önerilen, 2 ila 4 saat aralıklarla cilde yeniden güneş koruyucu uygulanmasıdır.

İzlem Özturgut Kıyak: Güneş koruyucular konusunda, lekeli ciltlere önerilen SkinCeuticals Advanced Brightening UV Defense SPF 50, hem mineral hem de kimyasal filtreyi bir arada sunuyor. Bu güneş koruyucunun üzerinde UVA yazısı daire içinde. Yani yalnızca SPF değil, UVA ışınlarına karşı da koruma sağlıyor.

Bir başka güneş koruyucu olan, SkinCeuticals Mineral Radiance UV Defense SPF 50’den bahsetmek de isterim. Normalde titanyum dioksit içeren güneş koruyucular ciltte beyazlık bırakabiliyor. Ancak bu güneş koruyucu, renkli bir güneş koruyucu. Şeffaf titanyum dioksit, renk küreleri ve artemia salina ile formüle edilmiştir. Bu nedenle her ten rengiyle uyum sağlıyor. Çok esmer ten rengine sahip bir kişi de, çok açık ten rengine sahip bir kişi de uygulasa, onun teniyle uyum sağlıyor. 

Gelelim leke bakımına. Cilt lekelerinin bakımında hangi etken maddelerin kullanımını öneriyorsunuz?

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Öncelikle güneş koruyucu kullanacağız, o bir net. Bunun dışında leke daha oturmadan, leke oluşumunu gördüğünüz anda müdahale etmek. Cilt lekeleri için gelen hastamıza, öncelikle lekesinin yeni mi yoksa eski leke mi olduğunu analiz ediyoruz. Sonrasında damarsal problemi var mı, yok mu bu çok önemlidir. Eğer damarla ilgili bir problem varsa, lekeye tedaviye başladığınız anda ters tepebilir. Artık yeni yaklaşım şudur; melazmanın zemininde bir kılcallanma varsa önce kılcal tedavisi yapılması gerekir. 

Bunu yaparken de, bazen lazerleri kullanıyoruz ya da traneksamik asit içeren serumları tavsiye ediyorum.

Eğer damar problemi yoksa genellikle önce ilaçla başlıyoruz tedaviye. Sonrasında gece karışım uygulaması veriyoruz. Bunları kullandıktan 1 ay sonra geldiğinde cildini cihazla yeniden analiz ediyoruz. Eğer lekesi azaldıysa topikal tedaviye devam edebiliyoruz. Bu noktada da işin içine anti-oksidanların devreye girmesi gerekiyor. Bu konuda da SkinCeuticals’ın geniş bir ürün yelpazesi var. Ben, SkinCeuticals Phloretin CF Serum’u hastalarımıza önerebiliyorum. Kış aylarındaysa Glikolik Asit içeren ürünleri tavsiye edebiliyorum.

Yani ilaç dışında, dermokozmetik ürünlerle, kendi kendine evde yapabileceği bakımları tavsiye ediyorum. Bahsettiğim aşamalardan sonra, gündüzleri antioksidan ürünü, geceleri mevsime göre bazı etken maddeleri tercih ediyoruz. İşlemlerden de en çok dermapen, lazer gibi uygulamaları yapıyoruz.  

İzlem Özturgut Kıyak: Biraz antioksidanlar konusuna geçmek istiyorum. Antioksidanları, leke tedavisinde, yaşlanma karşıtı bakımlarda kullanılan,  cildin vitamini dediğimiz, cildi koruyucu, düzeltici, önleyici özellikleri olan saf içerikli bir vitamin kompleksi gibi düşünebiliriz. 

İçerisinde saf C vitamini, Phloretin, E vitamini ya da Ferulic Acid dediğimiz, cildin alt katmanlarına inerek cildi düzelten, koruyan aynı zamanda da cildin direncini de güçlendiren antioksidanlardan bahsediyoruz. Gündüz uyguluyoruz bu antioksidanları böylece serbest radikallere karşı cildimizi koruyabiliyoruz. Kuru ciltler için SkinCeuticals C E Ferulic, normal, karma, tüm ciltler için SkinCeuticals Phloretin C F, hassas ciltler, daha önce hiç antioksidan kullanmadım diyenler için ise SkinCeuticals Serum 10 öneriyoruz. 

Dermatolog Dr. Deniz Aykol: Burada özellikle C vitaminini vurgulamak isterim. C vitamini, antioksidanların başında geliyor. Bunun dışında E, A vitaminleri, Resveratrol, Niacinamide gibi antioksidanlar var. Ancak özellikle bu antioksidan ampullerini, benim önermediğim şekilde kullanıp direkt yüze uygulayanlar var. Uyguladığınız ürünün, miktarını belirlemek çok önemlidir. İçeriğinin saf olması, L-askorbik asit olması lazım, en az %10-20 oranlarında olması lazım. Eğer bu özelliklere sahip olmazsa, kullanılan vitamin havayla, ısıyla beraber bozulur. O nedenle, bu özelliklere sahip ürünleri kullanmak gerekiyor. Kullanılan vitamin, cildin alt katmanlarına iniyor mu, buna dikkat etmek gerekir.

İzlem Özturgut Kıyak: Bizlere en çok gelen sorulardan biri de, “C vitamini kullandım yüzümde lekeler oldu, bunun nedeni nedir” sorusu. Sizin de açıkladığınız gibi, eğer bir ürün, saf içeriklere sahipse, yüksek konsantrasyondaysa, vitamin oranı %10 ve üzerindeyse, bilimsel, klinik çalışmalara dayanıyorsa lekelenme olmaz. Ancak cildin yüzeyinde kalan, cilt altına inmeyen C vitaminleri ciltte leke yapabilir. 

Bir de az önce traneksamik asitten bahsettiniz. Traneksamik asit, siz dermatologların, mezoterapi tedavilerinde de kullandığı, leke bakımında çok önemli etken maddelerden biridir. SkinCeuticals Discoloration Defense Serum da traneksamik asit içeriyor. İnatçı leke görünümünde düzelme sağlıyor. Hem sabah hem de akşam ve yaz-kış kullanılabiliyor. Ancak mutlaka bir uzman tarafından tavsiye edilmesi gerekiyor. Dermatoloğunuz ya da profesyonel eğitim almış kişiler sizin cildinizi görüp kullanıp kullanmayacağınıza karar vermelidir.